KARPACKIM SZLAKIEM

KALENDARIUM
Pułku Ułanów Karpackich

1940 - 1948
  

 

Najstarszym służbą Ułanom Karpackim -  dla przypomnienia i zadumy;
Spadkobiercom tradycji - dla nauki i kultywowania;
Życzliwym osobom - dla zapoznania się z historią i dziejami Pułku Ułanów Karpackich i  rozpowszechniania jego chwały.

Tomasz SKRZYŃSKI






1940
02.04.1940 r. - wydany zostaje rozkaz organizacyjny Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego, powołujący do życia w Syrii (m. Homs) Brygadę Strzelców Karpackich (BSK). Jej dowódcą zostaje płk dypl. Stanisław Kopański. W skład brygady wchodzi Dywizjon Rozpoznawczy Kawalerii, którego dowódcą zostaje mjr Władysław Bobiński a jego zastępcą rotmistrz Stanisław Zakrzewski.

 

mjr Władysław Bobiński - twórca i pierwszy dowódca Dywizjonu Ułanów Karpackich, przekształconego następnie  w Pułk Ułanów Karpackich
 (od kwietnia 1940 r. do września 1943 r.).

 
Przed barakiem w Homs (Syria - czerwiec 1940 r.).
Siedzą od prawej: Dowódca Dywizjonu Ułanów Brygady Strzelców Karpackich - mjr Władysław Bobiński,  Zastępca  Dowódcy Dywizjonu -
rtm. Stanisław Wyskota Zakrzewski.

 

23.04.1940 r. - do obozu w miejscowości Homs przybywa z Francji kadra Brygady Strzelców Karpackich min.: mjr Władysław Bobiński i  rtm. Stanisław Zakrzewski.
27.04.1940 r. - ze stacji zbornej w Bejrucie zostają przydzieleni do dywizjonu pierwsi ułani.

Widok na miasto z Cytadeli (1940 r.).

Homs, kolebka Pułku Ułanów Karpackich.

Homs (Hims) dziś. Widok na Cytadelę. 

04.05.1940 r. - stan dywizjonu wynosi: 2 oficerów, 1 podchorąży, 9 podoficerów, 12 ułanów. Tych 24 ułanów nazywano później poufnie „członkami założycielami” pułku.
15.05.1940 r. - dywizjon otrzymuje pierwszą broń: 10kb.; 1ckm.; 1rkm.
22.05.1940 r. - dywizjon otrzymuje pierwsze sześć koni (araby) i muły.
29.05.1940 r.- Dywizjon Rozpoznawczy Kawalerii przyjmuje nazwę Dywizjonu Ułanów Brygady Strzelców Karpackich.

06.1940 r. - ułani przyszywają do furażerek i kołnierzy proporczyki w układzie barw ogólno – kawaleryjskich. Z braku możliwości kupna w najbliższej okolicy (m. Homs) sukna w kolorach: granatu i amarantu, zakupiono czerwone i niebieskie. Kolory te pozostały już jako obowiązkowe. Z tym, że dwa lata później przestawiono ostatecznie układ kolorów tj.: niebieski został umieszczony na górze, zaś czerwony na dole.
06.06.1940 r. - dywizjon liczy już 12 oficerów i 245 ułanów.
18.06.1940 r. -  dywizjon otrzymuje dalszych 30 koni i pewną ilość mułów.
19.06.1940 r. - kapituluje Francja.
20.06.1940 r. - gen. Władysław Sikorski decyduje i zarządza o przejściu Brygady Strzelców Karpackich spod dowództwa operacyjnego francuskiego pod brytyjskie.
27.06 - 02.07.1940 r. - przemarsz oddziałów BSK z Syrii do Palestyny nad jezioro Tyberiadzkie (Genezaret).
30.06.1940 r. - Dywizjon Ułanów BSK przybywa do m. Samakh, na terenie Palestyny.

 


Obóz w Latrun 
(lipiec – wrzesień 1940 r.)

Na zdjęciach po prawej w głębi słynny klasztor wczoraj i dziś


Siedzą od lewej:
-
ppor. W. Dobrzyński,

- por. S. Stryjewski,
- rtm. W. Zaniewski,
- mjr W. Bobiński,

- rtm. S. Zakrzewski,
-
rtm. S. Kałusowski,
- kpt. int. Wacek.

Stoją: 
- ppor. E. Jazdowski,
- ppor. S. Holba,
- por. wet. Jachimowicz,
- por. dr  J. Moździerz,
-
ppor. int. Dzianott,
- ppor. H.
Siemiradzki,
- ppor. T. Majerowicz.

Od góry:
-
ppor. J. Waligóra,
-
ppor. Z. Winogrodzki,

- ppor. L. Popiel,
- ppor. E. Mentel,

- ppor. S. Stańczykiewicz.

Korpus oficerski Dywizjonu Ułanów Brygady Strzelców Karpackich
w czasie pobytu w Latrun

(Palestyna 1940 r.)


 

06.07.1940 r. - dywizjon wyrusza do nowego miejsca postoju jakim jest obóz w m. Latrun. Ułani przystępują do intensywnej i rzetelnej pracy szkoleniowej.
07.1940 r. - dywizjon otrzymuje około 300 koni angielskich wraz z rzędami. Część koni arabów oddaje do artylerii i piechoty.
27.07.1940 r. -  dywizjon odbywa pierwsze ostre strzelanie na strzelnicy w Jaffie.

08.1940 r. - W wyniku reorganizacji struktura dywizjonu ustala się następująco: 1-szwadron konny, 2-szwadron motorowy, 3-szwadron broni towarzyszących (obejmujący plutony: ckm, moździerzy, armatek ppanc).
12 - 13.08.1940 r. - dywizjon bierze udział w dwudniowych ćwiczeniach całej Brygady Strzelców Karpackich w rejonie Jerozolimy.

26.09.1940 r. -  w wyniku kolejnych reorganizacji ustala się następująca struktura pododdziałów dywizjonu: 1 szwadron konny; 2 szwadron motorowy; 3 szwadron konny; szwadron gospodarczy, w którym utworzono min.: pluton łączności i drużynę pionierów.

04 - 05.10.1940 r. - Dywizjon Ułanów BSK opuszcza Palestynę i zostaje przesunięty do obozu Dekheila pod Aleksandrią. Obóz znajdował się na egipskim terenie operacyjnym, zagrożonym ofensywą armii włoskiej, która ruszyła na Egipt we wrześniu 1940 r. Ofensywa ta została zatrzymana na Pustyni Zachodniej przed miejscowością Mersa Matruh. Dywizjon obsadza skrzydło pozycji obronnych BSK w rejonie słonego jeziora Mariyut, na zachodnim przedpolu Aleksandrii, 15 km od brytyjskiej bazy morskiej.
10.1940 r. -  dywizjon patroluje na koniach wybrzeże morskie, wystawia czaty, strzeże stację pomp wodnych dostarczającą wodę słodką na pustynię. Przeżywa conocne bombardowania portu i rejonu Aleksandrii. Nie zaniedbuje intensywnego szkolenia kawaleryjskiego.
24.10.1940 r. - dzień wizyty w BSK Ministra Spraw Zagranicznych Wielkiej Brytanii Anthony Edena. Dywizjon Ułanów wziął udział w defiladzie w składzie dwa szwadrony konne oraz jeden na motocyklach i samochodach. Minister Eden uczestniczył także w pokazie władania białą bronią i spieszania plutonu ckm w  pełnym galopie, z otwarciem ognia.

    

Z lewej: ułani na patrolu nad morzem w Egipcie w pobliżu Aleksandrii.
Z prawej: wybrzeże morskie wokół Aleksandrii.



Defilada Ułanów Karpackich w Dekheili koło Aleksandrii, z okazji wizyty w obozie ministra spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii -  Anthony Edena.

W pierwszej szóstce od lewej: wchm. pchor. Huskowski, kpr. Roman, st. uł. Łabędzki, st. uł. Singler, uł. Uchman, uł. Tarnawski.

 

04.11.1940 r. - w dniu św. Huberta odbył się tradycyjny bieg konny w pustynię, w którym wziął udział dowódca brygady - gen. Stanisław Kopański.
09.11.1940 r. - dywizjon ustalił ostateczne nazwy szwadronów, wprowadzając zamiast przymiotników: konny i motorowy, numerację: 1,2,3, szwadron oraz szwadron gospodarczy.

12.1940 r. - dywizjon wysyła w pustynię na trzy tygodnie, do rejonu Mersa Matruh i Sidi Barrani, dwa plutony ułanów z zadaniem zbierania rozproszonych na pustyni zwierząt.
Były one używane przez armię włoską, która została rozbita w wyniku grudniowej  ofensywy  brytyjskiej dowodzonej  przez  gen.  Sir  Archibalda Wavella.

1941

12.01.1941 r. - Brygada Strzelców Karpackich (BSK) przyjmuje nową organizację typu brytyjskiego i nazwę: Polish Independent Brigade Group, a po polsku Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich (SBSK).
13.01.1941 r. - dywizjon wyznacza na pierwszy kurs samochodowy organizowany w brygadzie: 11 oficerów i szeregowych.

05.02.1941 r. - rozkazem Naczelnego Wodza dywizjon zostaje przemianowany na Pułk Ułanów Karpackich (PUK) SBSK.
16.02.1941 r. - pułk wyrusza w pustynię do Sidi Barrani, celem zbierania i strzeżenia zdobycznego sprzętu wojennego, oraz zabezpieczenia linii komunikacyjnych.

 

Dowództwo Pułku Ułanów Karpackich (1941r.)
Siedzą od prawej: rtm. Stanisław Kałusowski (d-ca 1 szw.), mjr Władysław Bobiński (d-ca pułku)
rtm. Stanisław Wyskota Zakrzewski (z-ca d-cy pułku). Stoją od prawej: por. Tadeusz Majerowicz (adiutant),
por. Antoni Kawecki (d-ca 3 szw.), rtm. Wiktor Zaniewski (d-ca 2 szw.)

10.03.1941 r. - pułk wraca do Dekheili. Wraz z całą brygadą przygotowuje się do prowadzenia działań na terenie Grecji - jako jednostka górska.

04.1941 r. - wyjazd SBSK do Grecji zostaje odwołany pomimo częściowego jej załadowania (pododdziały artylerii i rzut kwaterunkowy) na okręty. Cała brygada powraca w rejon koncentracji. Przyczyną tak nagłej zmiany decyzji było zniszczenie przez Niemców Brytyjskiego Korpusu Ekspedycyjnego oraz widmo porażki w Cyrenajce - związane z rozpoczęciem ofensywy w Pustyni Libijskiej przez  Africa Korps w dniu 31 marca.

11.06.1941 r. - Pułk Ułanów Karpackich zdaje bezpowrotnie wszystkie konie Anglikom. W ten sposób przestaje istnieć ostatni pułk kawalerii konnej w Polskich Siłach Zbrojnych. W zamian otrzymano ciężarówki i pojazdy gąsienicowe zwane potocznie "carierami".
15.06.1941 r. - cały pułk zostaje ponownie przeniesiony do Mersa Matruh, a  trzy tygodnie później do twierdzy Sidi Baggush.

07.1941 r. - w związku z przeprowadzoną reorganizacją brygady według schematów brytyjskich, w Sidi Baggush został rozstrzygnięty los pułku. Zdecydowano wtedy, że mimo wymogów brytyjskiej organizacji brygady, pułk nadal będzie istniał i zachowa swój charakter jako oddział kawalerii.
25.07.1941 r. - mjr Władysław Bobiński, dowódca pułku, wyjeżdża na kurs broni pancernej organizowany w Centrum Wyszkolenia w Abbassia pod Kairem. Obowiązki dowódcy pułku przejmuje mjr dypl. Stanisław Maleszewski.

16.08.1941 r. - pułk opuszcza twierdzę Sidi Baggush i zajmuje obóz przejściowy El Amiriya niedaleko Aleksandrii. Stan osobowy pułku wynosił wówczas: 30 oficerów i 468 szeregowych, wykazując braki w stosunku do obowiązującego etatu: 33 oficerów oraz 550 szeregowych.
21.08.1941 r. - Pułk Ułanów Karpackich postawiony w stan pogotowia marszowego.
26.08.1941 r. - wczesnym rankiem pułk opuszcza obóz w El Amiriya i zostaje w całości przewieziony do bazy morskiej w Aleksandrii, gdzie następuje szybkie zaokrętowanie na trzy brytyjskie kontrtorpedowce. Wkrótce wyrusza do oblężonej twierdzy Tobruk - do której przybywa około godz. 23.00.
27 - 28.08.1941 r. - po wyokrętowaniu pułk zostaje natychmiast przemieszczony do pobliskiego „Wadi” - jaru, gdzie przez dzień odpoczywa, aby wieczorem przejść na tak zwany zachodni nadmorski odcinek frontu i przejąć pozycje obronne od 18 Bengal Lancers – 18 Bengalskiego Pułku Kawalerii Zmotoryzowanej. Od tej chwili Ułani walczą bez przerwy na pierwszej linii frontu, aż do deblokady Tobruku tj.: nocy z 09 na 10 grudnia 1941r. (w sumie 104 dni).

25.09.1941r. - z kursu wraca mjr Władysław Bobiński, obejmując dowództwo nad pułkiem.
28 - 29.09.1941 r. - w nocy 1 szwadron, dowodzony przez rtm. Stanisława Kałusowskiego, wykonuje wypad na włoski główny punkt oporu tzw.: Twin Pimples, z zadaniem zniszczenia punktu i wzięcia jeńców. Wspierał go 3 dywizjon Karpackiego Pułku Artylerii. Na skutek niezwykle silnego ognia zaporowego nieprzyjaciela, mjr Bobiński rozkazuje dowódcy szwadronu wycofać się na stanowiska obronne.